کابل برق

کابل برق به مجموعه‌ای از یک یا چند سیم که در کنار هم یا به صورت به هم‌ تابیده شده که معمولا توسط لایه‌های محافظی پوشانده می‌شود گفته می‌شود.

کاربرد کابل برق

امروزه در صنعت برق بخش عظیمی از توزیع انرژی الکتریکی، به ویژه در کابل فشار ضعیف بوسیله کابل برق انجام می‌گیرد. نا گفته نماند که برای انتقال انرژی الکتریکی کابل فشار متوسط و کابل برق فشار قوی نیز در برخی موراد از کابل‌های مخصوص استفاده می‌شود. کاربرد کابل‌ها در تاسیسات الکتریکی بسیار وسیع و دارای اهمیت زیادی است.

اجزای کابل برق

کابل ها انواع گوناگونی دارند و بر اساس نوع کاربردی انتخاب و استفاده می شود. ساختمان و اجزای تشکیل دهنده کابل‌های مخابراتی متفاوت از کابل‌های مورد استفاده در صنعت برق کابل برق فشار قوی و کابل برق فشار ضعیف می باشد. در کل، کابل برق از دو قسمت اصلی هادی و عایق تشکیل شده‌اند. تفاوت کابل‌ها ناشی از نوع کاربرد آنهاست.با توجه به  نوع کاربردشان موجب می‌شود که جنس، شکل، تعداد، سطح مقطع هادی‌ها و عایق‌ها با یکدیگر تفاوت داشته باشند.

تقسیم‌بندی کابل برق از نظر ساختمان

هادی کابل برق

هادی کابل در واقع، قسمت اصلی کابل برق است که وظیفه هدایت جریان الکتریکی را بر عهده دارد. این هادی ها معمولا از مس و آلومینیوم ساخته می‌شود و به صورت افشان یا چند رشته‌ای، مفتولی، تک رشته‌ای، گرد یا مثلثی در بازار موجود است. هادی کابل انواع مختلفی دارد که  با نشانه‌های اختصاری استاندارد شده نشان می‌دهند که شامل موارد زیر می شود:

1. نشانه هادی گرد حرف R

2. نشانه هادی مفتولی تک رشته‌ای حرف E

3. نشانه هادی مثلثی حرف S

4. نشانه هادی افشان یا چند رشته‌ای حرف M است.

عایق کابل برق

با توجه به نوع مصرف، عایق کابل برق از مواد مختلف ساخته می شود. که شامل:

1. کاغذ های آغشته به روغن های مخصوص

2. مواد لاستیکی

3. PVC که پرمصرف ترین عایق‌ها برای کابل‌ها، عایق PVC است که آن را پروتودور نیز می‌نامند. نوع دیگری از این مواد PET نام دارد که آن‌ها هم برای عایق کابل استفاده می‌شوند.

4. این دو نوع ماده کاملا شبیه هم هستند با این تفاوت که عایق های PVC نسوز و عایق های PET قابل اشتعال هستند.

غلاف کابل برق

غلاف به لایه یا لایه‌هایی بر روی کابل گفته می‌شود که می‌توانند عایق کابل برق را در مقابل انواع نیروهای مکانیکی محافظت کرده و همچنین از نفوذ رطوبت به داخل کابل جلوگیری نمایند.این غلاف‌ها می‌توانند بسته به محل مورد استفاده انواع PVC، آلومینیومی، سربی و فولادی باشند.

انواع هادی کابل برق

هادی کابل برق شامل:

1. هادی های تک مفتولی

2. هادی های گرد تابیده منظم

3. هادی های انعطاف پذیر (افشان)

4. هادی های فشرده گرد تابیده منظم

5. هادی های فشرده سکتور تابیده منظم

هادی تک مفتولی (کلاس 1) و تابیده منظم (کلاس 2) برای کاربرد نصب ثابت و هادی‌های انعطاف‌پذیر یا افشان (کلاس 5) و بسیار انعطاف پذیر (کلاس 6) برای کاربرد با انعطاف‌پذیری در نظر گرفته می‌شوند. به کارگیری هر یک از انواع هاد‌ی‌ها به نحوه استفاده، توصیه‌های استاندارد و در برخی مواقع سلیقه مصرف کننده سیم و کابل برق بستگی دارد.

خصوصیات عایق کابل برق

1. عایق سیم باید دارای استقامت مکانیکی و قابلیت ارتجاعی کافی باشد.

2. عایق سیم باید کاملا هادی سیم را در بر گرفته باشد.

3. عایق باید کاملا به هادی سیم چسبیده باشد ولی به استثناء بندهای با انعطاف‌پذیری بالا بایستی جدا کردن عایق از هادی سیم بدون آسیب دیدن عایق هادی و یا پوشش قلع اندود (در صورت وجود) امکان پذیر باشد.

4. میانگین ضخامت عایق از مقدار استاندارد کمتر نباشد.

خصوصیات غلاف کابل برق

عدم چسبندگی به عایق کابل ،کمتر نبودن میانگین ضخامت غلاف کابل از مقدار استاندارد، به کار بردن غلاف بر روی عایق کابل‌های تک رشته‌ای، به کار بردن غلاف بر روی مجموعه رشته های کابل های چند رشته ای از خصوصیات غلاف کابل برق می باشد.

نکات انتخاب کابل برق مناسب

هر کابل را باید با توجه سطح مقطع معین قادر به انتقال جریان مشخص است  انتخاب کرد ، که اگر از آن حد بیشتر شود، باعث کوتاه شدن عمر و یا سوختن کابل برق و بروز حوادثی خواهد شد. اصولی که باید در طراحی یک شبکه باید در نظر گرفت:

1. افت ولتاژ نباید بیشتر از حد مجاز گردد.

2. جریان برق از حد مجاز جریان کابل برق تجاوز نکند.

3. محاسبات اقتصادی، درباره سطح مقطع انتخاب شده از نظر افت توان، صورت گیرد.

نکاتی درباره چگونگی استفاده از کابل برق

با دانستن نکات زیر نگهداری و استفاده صحیح هر نوع وسیله‌ای از جمله کابل برق باعث ازدیاد طول عمر آن خواهد شد که آنها شامل :

1. کابل برق پلاستیکی (PVC) را نباید در زمستان (درجه حرارت کمتر از صفر باشد) کابل کشی نمود.

2. اگر در چنین مواقعی لازم به کابل کشی بود باید قبلا قرقره کابل را در اتاق یا انبار گرم نمود و سپس فورا آن را مورد استفاده قرار داد.

3. اگر کابل برق در خاک گذاشته شود، باید گودالی به عمق 70 سانتی‌متر حفر گردد و کمی خاک نرم در آن ریخته و پس از گذاشتن کابل به اندازه 20 سانتی‌متر خاک نرم روی کابل بریزید و روی آن را آجر قرار دهید و بعد داخل گودال را با خاک معمولی پر کنید.

4. هنگام نصب کابل برق نباید شعاع خمش کابل از 12 تا 15 برابر قطر خارجی آن کمتر باشد.

​

کابل برق

کابل برق به مجموعه‌ای از یک یا چند سیم که در کنار هم یا به صورت به هم‌ تابیده شده که معمولا توسط لایه‌های محافظی پوشانده می‌شود گفته می‌شود.

کاربرد کابل برق

امروزه در صنعت برق بخش عظیمی از توزیع انرژی الکتریکی، به ویژه در کابل فشار ضعیف بوسیله کابل برق انجام می‌گیرد. نا گفته نماند که برای انتقال انرژی الکتریکی کابل فشار متوسط و کابل برق فشار قوی نیز در برخی موراد از کابل‌های مخصوص استفاده می‌شود. کاربرد کابل‌ها در تاسیسات الکتریکی بسیار وسیع و دارای اهمیت زیادی است.

اجزای کابل برق

کابل ها انواع گوناگونی دارند و بر اساس نوع کاربردی انتخاب و استفاده می شود. ساختمان و اجزای تشکیل دهنده کابل‌های مخابراتی متفاوت از کابل‌های مورد استفاده در صنعت برق کابل برق فشار قوی و کابل برق فشار ضعیف می باشد. در کل، کابل برق از دو قسمت اصلی هادی و عایق تشکیل شده‌اند. تفاوت کابل‌ها ناشی از نوع کاربرد آنهاست. با توجه به  نوع کاربردشان موجب می‌شود که جنس، شکل، تعداد، سطح مقطع هادی‌ها و عایق‌ها با یکدیگر تفاوت داشته باشند.

تقسیم‌بندی کابل برق از نظر ساختمان

هادی کابل برق 

هادی کابل در واقع، قسمت اصلی کابل برق است که وظیفه هدایت جریان الکتریکی را بر عهده دارد. این هادی ها معمولا از مس و آلومینیوم ساخته می‌شود و به صورت افشان یا چند رشته‌ای، مفتولی، تک رشته‌ای، گرد یا مثلثی در بازار موجود است. هادی کابل انواع مختلفی دارد که  با نشانه‌های اختصاری استاندارد شده نشان می‌دهند که شامل موارد زیر می شود:

1. نشانه هادی گرد حرف R

2. نشانه هادی مفتولی تک رشته‌ای حرف E

3. نشانه هادی مثلثی حرف S

4. نشانه هادی افشان یا چند رشته‌ای حرف M است.

عایق کابل برق

با توجه به نوع مصرف، عایق کابل برق از مواد مختلف ساخته می شود. که شامل:

1. کاغذ های آغشته به روغن های مخصوص

2. مواد لاستیکی

3. PVC که پرمصرف ترین عایق‌ها برای کابل‌ها، عایق PVC است که آن را پروتودور نیز می‌نامند. نوع دیگری از این مواد PET نام دارد که آن‌ها هم برای عایق کابل استفاده می‌شوند.

4. این دو نوع ماده کاملا شبیه هم هستند با این تفاوت که عایق های PVC نسوز و عایق های PET قابل اشتعال هستند.

غلاف کابل برق

غلاف به لایه یا لایه‌هایی بر روی کابل گفته می‌شود که می‌توانند عایق کابل برق را در مقابل انواع نیروهای مکانیکی محافظت کرده و همچنین از نفوذ رطوبت به داخل کابل جلوگیری نمایند.این غلاف‌ها می‌توانند بسته به محل مورد استفاده انواع PVC، آلومینیومی، سربی و فولادی باشند.

انواع هادی کابل برق

هادی کابل برق شامل:

1. هادی های تک مفتولی

2. هادی های گرد تابیده منظم

3. هادی های انعطاف پذیر (افشان)

4. هادی های فشرده گرد تابیده منظم

5. هادی های فشرده سکتور تابیده منظم

هادی تک مفتولی (کلاس 1) و تابیده منظم (کلاس 2) برای کاربرد نصب ثابت و هادی‌های انعطاف‌پذیر یا افشان (کلاس 5) و بسیار انعطاف پذیر (کلاس 6) برای کاربرد با انعطاف‌پذیری در نظر گرفته می‌شوند.

به کارگیری هر یک از انواع هاد‌ی‌ها به نحوه استفاده، توصیه‌های استاندارد و در برخی مواقع سلیقه مصرف کننده سیم و کابل برق بستگی دارد.

​

خصوصیات عایق کابل برق

1. عایق سیم باید دارای استقامت مکانیکی و قابلیت ارتجاعی کافی باشد.

2. عایق سیم باید کاملا هادی سیم را در بر گرفته باشد.

3. عایق باید کاملا به هادی سیم چسبیده باشد ولی به استثناء بندهای با انعطاف‌پذیری بالا بایستی جدا کردن عایق از هادی سیم بدون آسیب دیدن عایق هادی و یا پوشش قلع اندود (در صورت وجود) امکان پذیر باشد.

4. میانگین ضخامت عایق از مقدار استاندارد کمتر نباشد.

​خصوصیات غلاف کابل برق

عدم چسبندگی به عایق کابل ،کمتر نبودن میانگین ضخامت غلاف کابل از مقدار استاندارد، به کار بردن غلاف بر روی عایق کابل‌های تک رشته‌ای، به کار بردن غلاف بر روی مجموعه رشته های کابل های چند رشته ای از خصوصیات غلاف کابل برق می باشد.

نکات انتخاب کابل برق مناسب

هر کابل را باید با توجه سطح مقطع معین قادر به انتقال جریان مشخص است  انتخاب کرد ، که اگر از آن حد بیشتر شود، باعث کوتاه شدن عمر و یا سوختن کابل برق و بروز حوادثی خواهد شد.اصولی که باید در طراحی یک شبکه باید در نظر گرفت:

1. افت ولتاژ نباید بیشتر از حد مجاز گردد.

2. جریان برق از حد مجاز جریان کابل برق تجاوز نکند.

3. محاسبات اقتصادی، درباره سطح مقطع انتخاب شده از نظر افت توان، صورت گیرد.

نکاتی درباره چگونگی استفاده از کابل برق

با دانستن نکات زیر نگهداری و استفاده صحیح هر نوع وسیله‌ای از جمله کابل برق باعث ازدیاد طول عمر آن خواهد شد که آنها شامل :

1. کابل برق پلاستیکی (PVC) را نباید در زمستان (درجه حرارت کمتر از صفر باشد) کابل کشی نمود.

2. اگر در چنین مواقعی لازم به کابل کشی بود باید قبلا قرقره کابل را در اتاق یا انبار گرم نمود و سپس فورا آن را مورد استفاده قرار داد.

3. اگر کابل برق در خاک گذاشته شود، باید گودالی به عمق 70 سانتی‌متر حفر گردد و کمی خاک نرم در آن ریخته و پس از گذاشتن کابل به اندازه 20 سانتی‌متر خاک نرم روی کابل بریزید و روی آن را آجر قرار دهید و بعد داخل گودال را با خاک معمولی پر کنید.

4. هنگام نصب کابل برق نباید شعاع خمش کابل از 12 تا 15 برابر قطر خارجی آن کمتر باشد.

​

لطفا برای دیدن سایت الکتروساعی کلیک نمایید.

​

ساختار کابل های قدرت

​از لحاظ سطح ولتاژ انتقالی به گروه‌های فشار ضعیف یا خانگی با ولتاژ ۴۰۰  ولت، متوسط با ولتاژ ۲۰ و ۶۳ کیلوولت و فشار قوی با ولتاژ  132، 230، ۴۰۰ کیلو ولت تقسیم‌بندی شده‌اند. انواع مختلف پوشش هایی که روی کابل قرار می‌گیرند به ترتیب از سمت هادی گاو به سمت بیرون عبارت است از:

لایه نیمه هادی

 هدف از به کار بردن این لایحه ضخامت حدود 1-3 میلیمتر دارد . علاوه بر پر کردن خلل و فرج های سطوح هادی و کمک به رسانه‌های رسانایی کابل بسترسازی مناسبی برای پوشش عایقی است.

عایق

پلی اتیلین ترموپلاستی  (نرمش در اثر حرارت)  پلیمری نیمه بلورین است که دارای ویژگی های الکتریکی خوب میباشد که از آن جمله می‌توان به ضریب تلفات عایقی پایین، استقامت عایقی بالا به همراه خصوصیات دلخواهی همچون انعطاف‌پذیری ، مقاومت در برابر مواد شیمیایی،  شکل پذیری و ارزان بودن اشاره کرد.

این خصوصیت آن را انتخابی مناسب برای عایق کابل های قدرتی می کند عیب عمده  این عایق دمای ذوب پایین آن است این حداکثر دمای عملیاتی را به ۷۵ درجه سانتیگراد محدود می‌کند.

برای بهبود این خصوصیت، این عایق ،کراس لینک می‌شود. کراس لینک کردن و یا شبکه ای کردن، دمای ماکزیمم عملیاتی را تا ۹۰ درجه سانتیگراد و دمای اضطراری را تا ۱۳۰ درجه سانتیگراد و ماکزیمم دمای اتصال کوتاه (گذرا)  تا ۲۵۰ درجه سانتیگراد بالا می برد.

کراس لینک کردن همچنین استحکام ضربه ای،  استحکام کششی، خصوصیات حرارتی و مقاومت شیمیایی عایق را بالا می برد. ضمن اینکه خصوصیات الکتریکی و پیری پلی اتیلن را بهبود می بخشد.

نکته مهم آن است با اینکه پلی اتیلن کراس لینک شده تا حد زیادی حداکثر دمای عملکرد را بالا می‌برد ولی ایجاد حرارت اضافی ناشی از تاثیر تلفات به وجود آمده از جریان های هارمونیکی، همچنان معضل بزرگی به شمار می آید و باعث می شود که عمر مورد نظر رعایت پایین آید.

نوار نیمه هادی دوم

این لایه برای بسترسازی مناسب برای پوشش های بعدی است.

 نوار نیمه هادی ضد آب

این نوار در واقع یک پوشش پارچه مانند می باشد که هدف آن جلوگیری از نفوذ رطوبت به عایق می باشد.

بیدینگ

این لایه از جنس ( poly vainly chloride)  pvc بوده و برای بستر سازی مناسب برای پوشش اسکرین می باشد.

اسکرین

 این پوشش که به صورت سیمهای مسی یا نوار مسی یا هر دو می‌باشد به عنوان حفاظت الکتریکی کابل عمل نویز گیری را انجام می دهد . به نوعی که در کابل های فشار قوی و فشار متوسط این لایه اسکرین مانع از خروج نویز و در کابل های فشار ضعیف و ابزاردقیق مانع از ورود نویز به درون کابل می شود.

فیلر

 این لایه که پرکننده یا فیلر نام دارد برای بسترسازی برای پوشش فلزی به نام آرمور است که روی کابل خواهد آمد این لایه مانند نفوذ پوشش فلزی در عایق به علت فشارهای مکانیکی می شود.

آرمور

 این پوشش به صورت نوار فولادی یا سیم فولادی و یا بنا به ضرورت هردو با هم روی کابل می آید و هدف آن حفاظت مکانیکی یک آب در اثر ضربات ممکن است.

غلاف سربی

این پوشش بنا بر نیاز و محل استفاده کابل برای جلوگیری از خوردگی در اثر مواد شیمیایی روی کابل قرار می‌گیرد.

روکش

لایه بیرونی هست که مشخصات کار روی آن درج می شود.

​

عنوان نمونه ای از کابل فشار قوی و متوسط

​

برای دیدن وبسایت فروشگاه اینترنتی الکتروساعی کافیست کلیک نمایید.